QUAN ĐIỂM CỦA MỘT SỐ NƯỚC LỚN TRƯỚC VIỆC VIỆT NAM ĐÀM PHÁN VÀ KÝ KẾT HIỆP ĐỊNH PARIS (1973)

Nguyễn Thị Mai Hoa

ĐHKHXH&NV, ĐHQGHN

Trong 21 năm chiến tranh (1954-1975), đương đầu với một đối phương có tiềm lực, sức mạnh kinh tế, quân sự vượt trội, Đảng, Nhà nước Việt Nam xác định sự ủng hộ của các nước XHCN là vô cùng quan trọng. Trong từng bước phát triển của cuộc kháng chiến, đặc biệt là trong quá trình đàm phán và ký kết Hiệp định Paris, chủ động, độc lập hoạch định chủ trương, đường lối, song Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn chú ý tham khảo ý kiến và tranh thủ sự đồng tình của các nước trong phe XHCN, nhất là hai nước lớn Liên Xô, Trung Quốc [ĐỌC TIẾP]...

GIỚI THIỆU SÁCH: “40 DIỄN BIẾN QUAN HỆ TRUNG –VIỆT”

Đây là cuốn sách do Quách Minh- một học giả Trung Quốc chủ biên. Cuốn sách mô tả mối quan hệ Trung- Việt từ năm 1950 đến năm 1990 với góc nhìn từ phía các nhà nghiên cứu Trung Quốc. Cuốn sách đề cập đến các sự kiện nổi bật trong quan hệ hai nước trên một chặng đường khá dài- 40 năm, với rất nhiều thăng trầm, từ quan hệ đồng chí- anh em đến rạn vỡ, khủng hoảng và chiến tranh. Cuốn sách được bố cục thành 6 chương với rất nhiều mục, phần khác nhau....[ĐỌC TIẾP...]

VỀ BẢN CHẤT CUỘC CHIẾN TRANH TRUNG QUỐC TIẾN HÀNH VỚI VIỆT NAM VÀO NĂM 1979

Tiến hành cuộc chiến tranh với Việt Nam vào tháng 2-1979, Trung Quốc tuyên bố đó là một chiến tranh “phản kích”, nhằm “đánh đuổi quân Việt Nam ra khỏi lãnh thổ Trung Quốc”. Ngay ngày 17 tháng 2, nhằm che đậy tính chất xâm lược của cuộc chiến, trong bản tuyên bố trên Tân Hoa Xã, Bắc Kinh khẳng định cuộc tấn công Việt Nam là phản kích tự vệ trước việc Việt Nam xâm lấn lãnh thổ và gây thiệt hại cho dân cư Trung Quốc[1]. Theo như mô tả của Bắc Kinh thì “cuộc chiến tranh tự vệ” này buộc phải xảy ra bởi Việt Nam thường xuyên có các hoạt động “khiêu khích vũ trang và thù nghịch” tại các khu vực biên giới giữa hai nước [[ĐỌC TIẾP...]

---

[1] United Nations: Yearbook of the United Nations 1979, Volume 33, United Nations Publications 1982, p 280.

GIỚI THIỆU SÁCH: CHINESE MILITARY STRATEGY IN THE THIRD INDOCHINA WAR

(Tác giả: Edward O'Dowd, Nxb. Routledge, 2007)

Cuốn sách là một nỗ lực nhằm tiếp tục bổ sung thêm những nhận thức mới về chiến lược, chiến thuật mà Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa (PLA) sử dụng trong các cuộc chiến tranh; trong đó, trọng tâm là hoạt động quân sự của Trung Quốc trong Chiến tranh Đông Dương lần thứ ba (từ năm 1978 đến đến năm 1991)....[ĐỌC TIẾP]

TƯ LIỆU NGHIÊN CỨU

     

Nguyễn Thị Mai Hoa

(Trích dịch từ trang 498-501 của cuốn sách: Memoirs of Nikita Khrushchev: Volume 3: Statesman (1953–1964), Penn State University Press; 1 edition, June 20, 2013)

           Khrushsev viết về Hồ Chí Minh và về Hội nghị Genève

           Đồng chí Hồ Chí Minh đã chết (ông qua đời vào ngày mùng 3 tháng 9 năm 1969). Tin buồn đã được truyền đi trên các đài phát thanh suốt cả ngày hôm đó. Trong số những người tôi đã gặp gỡ trong khoảng thời gian hoạt động chính trị của mình, Hồ Chí Minh để lại cho tôi một ấn tượng đặc biệt. Nếu có người nào đó nói rằng các tông đồ đã từng sống trên trái đất này thì Hồ Chí Minh là một trong những tông đồ đó, chỉ có điều, ông là tông đồ cách mạng...[ĐỌC TIẾP]

THÁI ĐỘ CỦA MỸ TRƯỚC VIỆC PHÁP TÁI CHIẾM ĐÔNG DƯƠNG (1945-1946)

Nguyễn Thị Mai Hoa

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mỹ trở thành quốc gia lớn mạnh nhất hành tinh, là nước duy nhất sở hữu vũ khí hạt nhân tại thời điểm đó và là một trong những nước có quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an của Liên Hợp Quốc. Trong điều kiện bàn cờ thế giới về bản chất là cuộc chơi giữa các nước lớn, thì với ngần ấy ưu thế, Mỹ không chỉ sở hữu tiếng nói trọng lượng trong giải quyết nhiều vấn đề quốc tế, mà nhiều diễn biến quốc tế sẽ vận động theo quan điểm, lập trường của Mỹ cũng như theo xu hướng mà Mỹ mong muốn.

Hậu Chiến tranh thế giới thứ hai, một câu chuyện có tính thời sự nóng bỏng, được nhiều nước quan tâm là về giải thuộc địa và phi thực dân hóa. Thái độ, chính sách của Mỹ về vấn đề này có ảnh hưởng quan trọng đối với ý định, kế hoạch khôi phục quyền cai trị đối với các thuộc địa của nhiều nước, trong đó có sự quay lại Đông Dương (và Việt Nam) của người Pháp....[ĐỌC TIẾP]

VỀ HAI CHÍNH SÁCH TRONG CHIẾN LƯỢC ĐỘC CHIẾM BIỂN ĐÔNG CỦA TRUNG QUỐC (Qua sự kiện hải chiến Trường Sa 1988)

Nguyễn Thị Mai Hoa

Tranh chấp, xung đột ở biển Đông hiện đang diễn ra gay gắt xung quanh quần đảo Trường Sa (Spratly Islands) –bao gồm hơn 230 đảo san hô, cồn cát, rạn đá san hô và bãi đá ngầm… Có 6 quốc gia và vùng lãnh thổ có tranh chấp (Việt Nam, Trung Quốc, Philippines, Malaysia, Đài Loan và Brunei) và tuyên bố quyền sở hữu đối với những diện tích khác nhau thuộc quần đảo. Ba trong số các bên tranh chấp (Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam) yêu sách toàn bộ quần đảo; hai trong số đó (Malaysia và Philippines) chỉ yêu sách một bộ phận của quần đảo (Philippines tuyên bố chủ quyền nhóm đảo Kalayaan, Malaysia đòi hỏi chủ quyền một số thực thể ở phía Nam của quần đảo); Brunei tranh chấp một phần nhỏ của lãnh hải (Brunei chưa đưa ra đòi hỏi về một thực thể địa lý cụ thể, mà chỉ đưa ra yêu sách về vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa trong đó tọa lạc một vài rạn san hô/bãi đá ngầm)....[ĐỌC TIẾP]

GIỚI THIỆU SÁCH: BROTHER ENEMY: THE WAR AFTER THE WAR (Tác giả: Nayan Chanda)

Đây là một cuốn sách rất hấp dẫn viết một cách chi tiết về nhiều vấn đề liên quan hoặc thuộc về cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ ba cũng như về chính bản thân cuộc chiến ấy.

Với thời gian dài làm phóng viên của Tạp chí Kinh tế Viễn Đông ở khu vực Đông Nam Á, Nayan Chanda có những hiểu biết sâu sắc về nhiều sự kiện đã diễn ra ở khu vực này. Cùng lợi thế ấy và có nhiều mối quan hệ đặc biệt, Nayan Chanda có điều kiện tiến hành hàng trăm cuộc phỏng vấn với những nhân vật cao cấp ở Hà Nội, Bắc Kinh, Phnom Pênh, Washington, Moscow, Paris, Tokyo và Canberra. Kết quả những cuộc phỏng vấn đó kết hợp với những quan sát của chính tác giả qua hơn một thập niên là chất liệu chính làm nên cuốn sách rất đáng/rất nên đọc này.....[ĐỌC TIẾP]

TƯ LIỆU NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN CHIẾN TRANH BIÊN GIỚI PHÍA BẮC VIỆT NAM NĂM 1979

Nguyễn Thị Mai Hoa

Ngày 16-1-1979, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc, Phó Thủ tướng Cảnh Tiêu đã đọc một bản báo cáo nội bộ, phân tích tình hình Đông Dương. Đây là bản Báo cáo tuyệt mật và trước khi phát biểu, Cảnh Tiêu đã dặn dò kỹ cử tọa: “Bài nói chuyện hôm nay sẽ không được phân phát cho các cấp dưới như một văn kiện chính thức của Trung ương. Có những nội dung cần được giữ bí mật. Ngoài việc lưu hành bài nói chuyện này tại các Cục, Vụ và đơn vị thích hợp, các đồng chí có thể tóm tắt tinh thần chính và những điểm quan trọng. Còn về cách truyền đạt tin tức như thế nào và cần truyền đạt đến Cục, Vụ và đơn vị nào, các đồng chí sẽ được thông báo sau cuộc họp này” [1]....[XEM TIẾP]

TRÍ THỨC TRUNG QUỐC: NHỮNG THĂNG TRẦM LỊCH SỬ

Nguyễn Thị Mai Hoa

Giới trí thức Trung Quốc có lịch sử hình thành và phát triển khá thăng trầm. Sau khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập (1949), trí thức đã rơi vào tầm ngắm của Chính phủ và bị kiểm soát chặt chẽ; theo đó, tư duy độc lập cũng như bất đồng quan điểm chính trị không có đất để tồn tại. Tuy nhiên, vượt qua những rào cản khách quan, chủ quan, trí thức Trung Quốc đã có những đóng góp hết sức quan trọng cho công cuộc phục hưng đất nước. Thành công trong quá trình cải cách, mở cửa của Trung Quốc có vai trò không nhỏ của trí thức và tầng lớp này đang có những ảnh hưởng quan trọng đến nhiều chiều cạnh xã hội, nhất là trong việc hình thành nên những trào lưu tư tưởng mới...[XEM TIẾP]